Kayseri İç Kalesi’nin kuzeybatı köşesinde inşa edilmiştir. Fatih Cami olarak anıldığı gibi Kale Cami olarak da bilinir. Banisi Fatih Sultan Mehmet’tir. Vakıflardaki kayıtlarda Fatih Cami-i Şerifi olarak geçen cami, Osmanlı Vezir-i Azam’larından Gedik Ahmet Paşa nezaretinde Fatih Sultan Mehmet’in fermanıyla yaptırılmıştır.
Daha önceleri aynı yerde bulunan Karamanoğulları Mescid-i Şerifi’nin var olduğu bilinmektedir. Kayseri’de Karamanoğulları hakimiyetinin son bulup Osmanlı hakimiyetinin başlamasıyla harap halde olması sebebiyle bu mescit yerine cami inşa edilmiştir. Caminin kitabesi olmadığı için inşa tarihi bilinmemektedir. Ancak H.883 (M.1478) yılına ait vakfiyesi olduğuna göre ondan birkaç yıl önce inşa edilmiş olması gerekir.
Mimari Yapısı
Fatih Cami; Kayseri iç kalesinin kuzeybatı köşesine doğru sırtını kale duvarına dayayarak inşa edilmiş kare planlı, kesme taştan yapılmış kubbeli bir camidir. Dört duvar üzerine oturtulmuş tek kubbeli planı ile erken dönem Osmanlı mimarisinin örneklerinden biridir.
Kalın beden duvarları arasında yükselen dört sivri kemer üzerine basan tromplu bir kubbe ile örtülüdür. İçten içe ölçüleri yaklaşık olarak 10,5x10,5 metre civarındadır. Caminin girişi batı köşesindeki basık kemerli bir kapıdandır. Burada birbirine geçmeli, iki ayrı cinste mermer kullanılmıştır. Dış cephede dikdörtgen formlu mermerden bir kitabe kısmı vardır. Ancak herhangi bir yazı görülmez. Bunun da üzerinde sivri kemerli, taştan yapılmış bir niş yer alır.
Caminin yapıldıktan bu yana bir çok tamirler geçirmiş olması muhtemeldir. Bu sebeple ölçülerde az da olsa sapma vardır (kıble istikametinde doğu tarafın genişliği (10.42m.) iken, batıda (10,74 m.); doğu batı istikâmetinde ise, güneyde (10,32 m.) kuzeyde de (10.52 m.)'dir.
Caminin mihrabı beyaz mermerden yapılmış istalaktitli, silme pervazlı, klasik Osmanlı tarzında güzel bir eserdir. Taç kısmında kabartma olarak rumili bir bordür görülmektedir. Mihrab köşelerinde birer kabartma rozet vardır. Mihrap nişi çokgendir. Beyaz renkte boyanmış, üzerine siyah ve yaldızla desen verilmiştir.
Cami içerisinde, birisi mihrabın solunda diğeri sağ köşede batı duvarında kemer ayağı ile pencere arasına yerleştirilmiş genişliği 50 cm. olan sivri kemerli birer dolap bulunmaktadır. Bu iki dolapçık, caminin giriş kapısı ile beraber genel görünüme Osmanlı üslubundan birer örnektirler.
Minber caminin yan duvarlarının bir kısmı ile birlikte açık yeşil tonda yağlıboya ile kapatılmıştır. Kıble ve batı cephesinde altta ikişer büyük, üstte üçer küçük pencere vardır. Bu pencerelerin dışarıdan görünüşü sivri kemerli iken, içeriye bu form yuvarlak olarak yansımıştır.